التهاب یا عفونت گوش میانی(اوتیت مدیا )

 

التهاب یا عفونت گوش میانی

گوش ارگانی بسیار مهم در بدن است که نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. سیستم شنوایی بسیار گسترده بوده و با قسمت های مختلف سر و گردن و بدن ارتباط دارد. اختلال ایجاد شده در این قسمت علاوه بر درگیر کردن سیستم شنوایی و تعادل می تواند به سایر قسمت های سر و گردن مانند مغز و مخچه و ساختارهای اطراف آن هم نفوذ کند. یکی از مشکلاتی که در این زمینه به وجود می آید، عفونت گوش است. این عفونت ها می تواند به دلایل مختلف و در بخش های مختلفی از گوش به وجود آید. زمانی که عفونت در گوش به وجود می‌ آید بسته به دلیل و شدت بروز آن علائمی را هم به همراه دارد. فرد باید در صورت ابتلا به عفونت گوش به یک متخصص گوش و حلق و بینی و ادیولوژیست مراجعه کند تا بررسی های لازم روی گوش انجام شود. عفونت بخش های مختلف گوش در صورتی که رشد کنند و درمانی برای آن ها در نظر گرفته نشود مشکلات جدی را برای فرد به همراه خواهند داشت. حتی در مواردی علاوه بر شنوایی باعث آسیب رسیدن به ساختارهای تعادلی و مخچه هم می شود. بنابراین بهتر است هر چه سریع ‌تر یک متخصص خوب انتخاب شود و برای درمان عفونت گوش به وی مراجعه شود.

عفونت گوش چیست؟

التهاب یا عفونت گوش یک بیماری شایع است که در قسمت های مختلف گوش به وجود می آید. این مشکل زمانی به وجود می ‌آید که در التهابی در نواحی گوش‌ خارجی، گوش داخلی و گوش میانی به وجود آمده باشد. در صورتی که این مشکل در ناحیه گوش خارجی باشد به آن التهاب گوش خارجی یا اوتیت اکسترنال و در صورتی که در داخل گوش رخ دهد به آن التهاب گوش داخلی گفته می شود. شایع ترین عفونت گوش در قسمت حفره گوش میانی رخ می دهد و به آن اوتیت مدیا گفته می شود. زمانی که اوتیت در هر کدام از این قسمت ها به وجود آید علائم خاصی را هم به همراه خواهد داشت. در ادامه به بررسی عفونت در هر کدام از این قسمت ها می پردازیم. این مشکل ممکن است به دلیل باکتری، ویروس، قارچ و یا سایر عوامل بیماری زا ایجاد شود.

علت عفونت‌ در گوش

ایجاد عفونت در ناحیه گوش می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. همان طور که بیان کرد این التهاب ممکن است در بخش ‌های مختلفی از گوش به وجود آیند. در ناحیه گوش‌ خارجی دلایلی همچون باکتری ها و قارچ ها می توانند منجر به بروز عفونت شوند. در این حالت قرار گرفتن در معرض عوامل بیماری زا مانند آب آلوده، هوای آلوده و عوامل بیماری زا می تواند ساختارهای گوش خارجی را درگیر کند. عفونت گوش میانی به دلیل نفوذ عوامل بیماری زا از طریق سیستم تنفسی و یا اختلال در عملکرد شیپور استاش و ترشح مایع عفونی ایجاد می شود. در ناحیه گوش میانی زمانی فرد دچار این مشکلات می شود که به بیماری هایی همچون سرماخوردگی، حساسیت ها، آنفولانزا و... مبتلا شده باشد. التهاب گوش داخلی هم به دلایلی همچون بیماری لایم، برونشیت، عفونت ویروسی گوش داخلی، ویروس تبخال و... ایجاد شده و فرد درگیر عفونت می شود.

انواع عفونت گوش

عفونت های ناحیه گوش بر اساس محل ایجاد و رشد آن ها تقسیم بندی می شوند. عفونت های به وجود آمده در بخش‌ های مختلف گوش با استفاده از روش های مختلف درمان می ‌شوند. در هر کدام از این روش ها نیز از دارو های خاصی استفاده می شود. بنابراین می توان از نظر روش های درمانی هم این عفونت‌ ها را تقسیم بندی کرد. یک نوع عفونت‌ که در این ناحیه به وجود می آید عفونت حاد گوش میانی است. این نوع اوتیت معمولاً خیلی سریع به وجود آمده و علائم خود را نشان می ‌دهد. یک نوع دیگر از این التهاب ها عفونت گوش میانی است که به مدت طولانی در گوش میانی باقی می ماند. اگر بخواهیم نام این التهاب ها را بیان کنیم می ‌توانیم به اوتیت مزمن، اوتیت حاد مکرر و اوتیت مزمن چرکی (خلط آور) اشاره کنیم.

عفونت در گوش میانی یا اوتیت مدیا

اوتیت مدیا یک عارضه التهابی است که به دلیل وجود آلودگی در گوش میانی به وجود می آید. طبق آمار هایی که از این بیماری موجود است کودکان بیش تر از بزرگسالان دچار آن می شوند. بنابراین والدین و بزرگسالان باید مراقب کودک بوده و در صورتی که احساس می کنند در گوش او مشکلات اینچنینی وجود دارد به پزشک مربوطه مراجعه کنند. این بیماری در کودکان و بزرگسالان علائم متفاوتی دارد. این نوع عفونت خود به انواع مختلفی تقسیم می ‌شود. عوامل مختلفی همچون قرار گرفتن در معرض دود سیگار، آلرژی، شکاف کام، سیستم ایمنی ضعیف، داشتن سابقه عفونت در ناحیه گوش و... می توانند باعث بروز عفونت در ناحیه گوش میانی شوند. از اصلی ترین مواردی که باعث شیوع بالای عفونت گوش میانی در کودکان می شود وضعیت آناتومیکی نامناسب شیپور استاش در این محدوده سنی است. لوله استاش کودکان بیشتر حالت افقی دارد و این مسئله باعث می شود تهویه هوا به خوبی صورت نگرفته و مواد غذایی و عفونت ها راحت تر از حلق به فضای گوش میانی راه پیدا کرده و زمینه ساز عفونت شوند. والدین باید از علائم این بیماری در کودکان مطلع باشند تا در صورت بروز آن اقدامات لازم را انجام دهند. معمولا برای درمان التهاب گوش میانی اصلی ترین درمان استفاده از آنتی بیوتیک و در موارد شدیدتر، جراحی است.

 

اوتیت مدیا : گوش انسان شامل ۳بخش گوش خارجی میانی و داخلی است و زمانی که عفونت گوش میانی را دربرگیرد باعث التهاب قرمزی ، تجمع مایع پشت پرده گوش و تورم شود و در این صورت فرد به اوتیت مدیا ابتلا پیدا کرده است. علت اولیه اوتیت مدیا : اختلال در عملکرد شیپور استاش میباشد؛شیپور استاش در واقع کانالی است که قسمت میانی گوش را به ناحیه گلو متصل میکند و وظیفه آن برقراری فشار هوا یکسان در دو طرف پرده گوش (گوش میانی و خارجی ) میباشد . شیپور استاش بنابردلایل مختلفی ممکن است عملکرد نادرستی داشته باشد :

سرماخوردگی

آلرژی یا حساسیت فصلی

عفونت تنفسی یا گلودرد

ناهنجاری های مادرزادی

شیپور استاش

نوزادان و کودکان ۶ تا ۱۵ ماهه بیشتر از سایرین به اوتیت مدیا مبتلا می شوند

طبق مطالعات انجام شده از هر ۴ کودک زیر ۳ سال ۳ کودک حداقل یک بار به اوتیت مدیا مبتلا شده اند گرچه این بیماری بیشتر در کودکان مشاهده میشود ولی در بزرگسالان هم ممکن است مشاهده شود .

عوامل خطر در کودکان :

در معرض دود سیگار بودن

داشتن‌ سابقه خانوادگی

ضعیف بودن سیستم ایمنی کودک

بودن در محیط های جمعی مانند مهدکودک

تغذیه ناکافی و عدم تغذیه با شیرمادر

ابتلا به سرماخوردگی علائم عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا):

اختلال در خوابیدن

بروز تب و گوش درد

از دست دادن تعادل

خروج مایع از گوش

مشکلات شنوایی کودک

کشیدن گوش ها

تحریک پذیری غیرمعمول

عصبانیت یا گریه

عوارض عفونت گوش :

 مشکلات گفتار و زبان ، افت شنوایی دائمی سرایت عفونت به سایر قسمت های سر

تشخیص عفونت :

مراجعه به پزشک که پس از دریافت اطلاعات فردی و تاریخچه پزشکی بیمار جهت درمان عفونت گوش میانی با در نظر گرفتن سن فرد ، میزان گستردگی عفونت گوش ، سابقه پزشک و حساسیت دارویی و سطح تحمل کودک در دارو روش درمانی مورد نظر و متناسب با کودک را لحاظ میکنند که شامل :

تجویز آنتی بیوتیک های دهانی یا از طریق گوش به طور مثال اموکسی سیلین به مدت ۷ تا ۱۰ روز

داروهای مخصوص کاهش درد و تب شامل : استامینوفن بروفن و قطره گوش