با اینکه از عمر رشته گفتار درمانی به عنوان یکی از شاخه های نسبتا جدید توانبخشی بیش از یک ربع قرن نمی گذرد، اما در همین مدت کوتاه، به عنوان یکی از رشته های مورد نیاز و دارای کاربردهای فراوان،راه خود را در میان سایر علوم توانبخشی باز کرده است. این رشته با انواع مختلف اختلالات گفتار و زبان سر و کار دارد که پرداختن به هر یک از آنها، خود در بر گیرنده حوزه های مطالعاتی وسیعی است که پژوهش در آنها منجر به گرایش های تخصصی می شود. بنابراین تأسیس دوره دکتری تخصصی (Ph.D) گفتار درمانی امکان پژوهش های بومی و مطالعات عمیق در مورد هر یک از اختلالات گفتار و زبان را برای دانش پژوهان و علاقمندان این رشته فراهم می سازد. تحقیقات در زمینه اختلالات گفتار و زبان علاوه بر فراهم کردن زمینه های معیاریابی رشدی گفتار و زبان، ارتباط بیش از پیش این رشته با سایر علوم از قبیل عصب شناسی زبان، علوم اعصاب پایه، جراحی های ترمیمی، نواقص اندامهای تولید گفتار و پژوهشهای بالینی و تجربی را نیز فراهم می سازد.

 

رشته گفتار درمانی یکی از رشته های توانبخشی است که به تربیت افراد متخصصی می پردازد که بتوانند با برقراری ارتباط منایب با بیماران دارای اختلالات گفتار و زبان در زمینه ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات مربوط و با تکیه بر آخرین یافته های علمی به آنها کمک کنند. دوره دکتری تخصصی (Ph.D) گفتار درمانی مجموعه ای هماهنگ از فعالیتهای آموزشی، بالینی و پژوهشی بین رشته ای برای هدفهای بالینی و توانبخشی در زمینه اختلال های گفتار و زبان است که به دریافت بالاترین مدرک تحصیلی در زمینه آسیب شناسی و درمان اختلالات گفتار و زبان می انجامد.

 

توانایی زبانی انسان موهبتی الهی است که در رشد شخصیت فردی و فرهنگی او برای رسیدن به مدارج عالی معنوی نقش بسیار بالایی دارد. در حقیقت، پرورش زبان مادری، از نخستین روزهای زندگی آغاز و تا پایان عمر ادامه دارد.

علاوه بر این، با توجه به مبانی معنوی، اخلاقی و پرورشی زبان در هر جامعه و با توجه به کرامت و برابری همه انسانها در دستیابی هر چه بهتر و بیشتر از زبان مادری برای برقراری ارتباط و رشد تعالی فرهنگی، توجه به آموزش و پرورش درباره ماهیت زبان و مبانی علمی آن برای تعالی فرهنگ جامعه و سازگاری انسانها و خانواده و نگهداری جامعه در سطح بالایی از سلامت روانی از اولویت بسیاربالایی برخوردار است.

شناسایی موانع رشد و پرورش زبان در جامعه و یافتن راه حل های مناسب درمانی برای انسانهایی که با مشکلات ارتباطی مواجه هستند یکی از رسالتهای مهم رشته گفتار درمانی است.

 

برنامه متون درسی این رشته دارای محتوای مأموریتی روشنی است که با توجه به آنها، راه حل های درمانی برای بیماران دارای اختلالات گفتار و زبان را شناسایی می کند و تأثیر مثبت روش های درمانی در رفع نواقص ارتباطی و برقراری روابط مناسب تر انسانی و معنوی بین بیماران و اجتماع را به آن ها می آموزد. برخورد و دیدگاه تخصص های مداخله گر دیگر نیز به کیفیت این آموزش افزوده می نماید و فراگیری خدمات ذکر شده را در سایر بخش های مرتبط با آسیب شناسی گفتار و زبان هموار می سازد.

دیدگاه تخصصی در توانبخشی اختلالات گفتار و زبان با تکیه بر وظیفه مداخله ای گروهی رشته های وابسته به توانبخشی گفتار و زبان، به این کیفیت درمانی کمک کرده و فراگیری خدمت درمانی کیفی را در سطح جامعه افزایش می دهد.

4-چشم انداز:

با توجه به مبانی معنوی، فرهنگی و پرورشی زبان در پیشبرد توانایی های معنوی و استعدادهای فردی، از فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی انتظار می رود از ماهیت فلسفی و علمی زبان به نحو مطلوب آگاهی داشته تا در فعالیت درمانی خود بتوانند نیازهای ارتباطی و مشکلات یادگیری زبان را در سطوح مختلف بیماران در اجتماع شناسایی کرده و راه حل های مناسب برای درمان اختلالات موجود در جامعه خود را ارایه داده و به ارتقای سلامت روانی اجتماع کمک نمایند.

 

دانش آموختگان دوره دکتری تخصصی (Ph.D) گفتار درمانی در جنبه های تشخیصی، درمانی و پژوهشی انجام وظیفه خواهد کرد. وظایف حرفه ای فارغ التحصیلان به شرح زیر می باشد:

- وظایف پژوهشی

- انجام پژوهشهای مربوط به انواع اختلالات گفتار و زبان در حیطه های آسیب شناسی، تشخیص و درمان.

- انجام پژوهشهای مربوط به هنجارهای گفتار و زبان، خصوص در گویشهای مختلف زبان فارسی.

-وظایف تشخیصی: تشخیص موارد پیچیده انواع اختلالات گفتار و زبان.

-وظایف درمانی: درمان موارد پیچیده انواع اختلالات گفتار و زبان.

 

هدف از ایجاد دوره دکتری تخصصی (Ph.D) گفتار درمانی تربیت افراد حرفه ای است که با فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و بالینی و درمانی پیشرفته، مبتنی بر آخرین دیدگاه ها و رویکردهای علمی در زمینه های خاص آسیب شناسی گفتار و زبان مسلط شده و با انجام پژوهش نظام یافته و معتبر بومی نه تنها به تقویت مبانی پژوهشی این رشته بپردازند بلکه بخشی از بار آموزشی – درمانی و توانبخشی کشور را در حوزه اختلالات ارتباطی گفتار و زبان به دوش گرفته و گامی در جهت پیشبرد این رشته در سطح معیارهای علمی جهانی بردارند.

 

برنامه دوره دکتری تخصصی (Ph.D) رشته گفتار درمانی علاوه بر توجه به بالا بردن کیفیت سلامت روانی اجتماع، به شناسایی مشکلات ارتباط جامعه و پیشگیری از بروز اختلالات زبانی در دوران رشد نیز توجه مخصوص دارد. به همین منظور، علاوه بر توجه به مبانی علمی یادگیری و پرورش زبان در دوران رشد به زمینه های پزشکی و بیماری شناسی اختلالات بومی گفتار و زبان در ایران توجه داشته و علاوه بر انجام پژوهشهای بومی در این زمینه ها در گسترش ابزارها و آزمونهای تشخیصی –درمانی مورد نیاز برای زبانها و اختلالهای زبانی بومی تأکید خاص دارد.

 

با توجه به فراگیری همه جانبه در دوره دکتری تخصصی (Ph.D) این رشته و محتوای دروس مرتبط با اختلالات گفتار و زبان، دانش آموختگان این دوره، می توانند با تقویت توانایی های ذهنی خودو با رعایت قوانین و اصول دروس یاد گرفته، مبتنی بر نیاز جامعه فرصتی مناسب فراهم بنمایند تا تجارب و مفاهیم کلیدی جدید را با توجه به محتوای مفاهیم تئوریک (نظری) آنها به مهارتهای حرفه ای درمانی مناسب سازند.

محتوای برنامه آموزشی این رشته در سه حوزه آموزشی، پژوهشی و بالینی طراحی شده تا دانشجویان بتوانند علاوه بر تسلط به زمینه های نظری با مبانی علمی گفتار و زبان آشنا شده و از طریق برنامه های پژوهشی وابسته به دروس اختصاصی مربوط به راهکارهای مناسب تشخیصی ـ درمانی دست یابند. به همین منظور در محتوای برنامه درسی، دروس علوم پایه و دروس تخصصی نیز پیش بینی شده است. دروس اختصاصی اجباری 16 واحد است و بر حسب موضوع پایان نامه، هر دانشجو موظف به انتخاب 10 واحد از دروس اختصاصی اختیاری با توجه به نظر استاد راهنما می باشد.