کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته فیزیوتراپی ورزشی (Sport physical therapy M.Sc)

دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته فیزیوتراپی ورزشی مجموعه ای از آموزش های تئوری، عملی و پژوهشی می باشد که درآن دانشجویان با عواملی که در طی انجام فعالیتهای ورزشی گوناگون ودر سطح مختلف می تواند به نحوی بر نحوه عملکرد ورزشکار تاثیر بگذارد آشنایی می یابند. همچنین دانشجویان پژوهش در مباحث فوق را به گونه ای که به بهبود سطح سلامتی و ورزش کشور در تمامی افراد جامعه کمک نماید، انجام می دهند.
این رشته شاخه ای از فیزیوتراپی است که به ارزیابی، پیشگیری و کمک به درمان آسیبها و اختلالات ناشی از فعالیتهای ورزشی می پردازد.

تاریخچه 
گسترش ورزش در بین عموم می تواند با افزایش بروز آسیبهای ورزشی همراه باشد. کما اینکه وجود افراد ناآگاه (بعنوان مربی ) در بعضی از باشگاههای ورزشی و انجام یکسری حرکات نادرست بدنی نیز باعث صدمات جدی می شود. به همین دلیل وجود نیروهای متخصص جهت پیشگیری، کمک به درمان و آموزش حرکات صحیح ضروری است.
در ایران این امر عمدتأ توسط مربیان ورزش انجام شده است که به طور تجربی با آسیبها آشنایی پیدا نموده اند. ولی متاسفانه در دانشگاهها نیرو های متخصص در این رابطه تربیت نگردیده اند اخیرأ وزارت بهداشت با تصویب دوره پزشکی ورزشی گامهایی را در تربیت پزشکان متخصص برداشته است. با توجه به گستره تیمهای ورزشی، باشگاههای تربیت بدنی، مکانهای ورزشی در مدارس، دبیرستانها و دانشگاهها، ضرورت تربیت افرادی که به طور مستقیم در امر انجام ورزش علمی دخالت نمایند و بتوانند در امر پیشگیری، ارزیابی و کمک به درمان در میادین ورزشی فعالیت نمایند به چشم می خورد.
دانش آموختگان فیزیوتراپی ورزشی با دانشی که از حرکت شناسی و بیومکانیک اندامها، بیماریهای مختلف بدن، تکنیک های جدید فیزیوتراپی و کینزیوتراپی و. ..دارند می توانند منشاء خدمات زیادی در سطح جامعه باشند. در این راستا ازمدتها پیش در کشورهای مختلف جهان نظیر آمریکا، روسیه، انگلستان، فرانسه، کانادا، استرالیا، سوئد، ایتالیا، برزیل، ژاپن، هند، ترکیه، پاکستان و....رشته فیزیوتراپی ورزشی تاسیس و اقدام به تربیت افراد متخصص در این زمنیه نموده اند. مدارک اعطایی به فارغ التحصیلان این کشورها در سطح کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی می باشد برنامه آموزش پیشنهادی نیز با نگاهی روی برنامه های مدون برخی از کشورهای فوق تدوین یافته است.

ارزش های حاکم بر رشته (values)
کلیه گرایش های گروه علوم پزشکی از جهت خدماتی که به بیماران ارائه می دهند جزء با ارزشترین علوم می باشند. در این میان با تأسیس رشته فیزیوتراپی ورزشی می توان سطح سلامت جسمانی و روانی افراد جامعه را ارتقاء بخشید،فقر حرکتی را برطرف ساخت، وضعیتهای نادرست بدنی و حرکتی افراد جامعه را بهبود بخشید، تنش های روحی را کاهش داد، از بیماریهای قلبی، عروقی و.....کاست.
از طرف دیگر با تربیت متخصصین صلاحیتدار می توان از دخالتهای افراد غیر متخصص و بی تجربه که معمولا باعث ایجاد و تشدید آسیبها و بیماریها می شوند جلوگیری نمود و باعث جذب افراد جامعه برای پرداختن به ورزش صحیح شد.
همانطور که می دانیم علاوه بر افراد عادی جامعه، بیشترین گروهی که می توانند از این متخصصین بهره بگیرند ورزشکاران و قهرمانان حرفه ای کشور هستند که افتخار آفرینان این مرز و بوم هستند.آماده کردن این افراد برای شرکت در مسابقات و بازگرداندن آنها به میادین ورزشی در صورت آسیب و صدمات ورزشی افتخار بزرگی محسوب می شود که فرد متخصص نیز به نوعی در این افتخار سهیم است و احساس غرور می کند.

رسالت رشته (mission)
فقر حرکتی و عدم تحرک بدنی مناسب، انجام بازیهای کامپیوتری و صنعتی شدن جوامع، افراد را به سمتی سوق داده است که از همان سنین کودکی و نوجوانی با انواع انحرافات ستون فقرات (اسکولیوز، لوردز، کیفوزو ) گردن درد- کمر درد و. ..روبرو هستند علاوه بر این، مشکل چاقی و افزایش دیابت نوعIIنیز روبه فزونی است. این رکود حرکتی گاهی باعث بروز مشکلات روحی جدی نیز می شود. طبق تحقیقاتی که اخیرا بر روی دانش آموزان بخصوص جنس دختر انجام شده، اکثرا این دانش آموزان از وضعیت ستون فقرات خوبی برخوردار نیستند.
از طرف دیگر در کشور ایران فرهنگ ورزش در کیله سطوح جامع بطور فزاینده ای گسترش یافته و همه افراد جامعه اعم از پیرو جوان را به خود مشغول داشته است. گسترش ورزش در بین عموم مردم می تواند با افزایش بروز آسیبهای ورزشی همراه باشد. کما اینکه وجود افراد نااگاه (بعنوان مربی )در بعضی از باشگاههای ورزشی و انجام یکسری حرکات نادرست بدنی نیز باعث صدمات جدی می شود. به همین دلیل وجود نیروهای متخصص جهت پیشگیری، درمان و آموزش حرکات صحیح ضروری است.
در حال حاضر ورزش نه تنها عامل مهمی د ارتقاء سطح سلامت جوامع محسوب می شود. بلکه تاحدی زیای بر مسائل سیاسی تاثیر گذار است. کما اینکه شاهد حضور شخصیتهای بزگ سیاسی در مجامع ورزشی هستیم. قهرمانی در یک رشته بازتاب بسیار خوبی در اذهان عمومی کشورهای دیگر می گذارد چرا که کسب مدالهای جهانی و افتخارات بین المللی نشان از برنامه ریزی منسجم، فرهنگ سازی غنی و عزم ملی دارد. در این میان تربیت نیروهای متخصص که در مراحل مختلف به پیشگیری، درمان و آموزش ورزشکارن و سایر اقشار بپردازند از اهمیت زیادی برخوردار است از این رو در تیم های حرفه ای فیزیوتراپیست های ورزشی جزء جدایی ناپذیر اعضای تیم هستند. بدلیل عدم وجود این متخصصین مصدومین میادین ورزشی ما پس از آسیب ممکن است ماهها و حتی سالها در حال مداوا باشند و این ضربه بزرگی بری کشور است. حتی پیشگیری از مصدومیت و آموزش انجام حرکات صحیح و اجتناب از انجام حرکات نامتناسبی که منجر به آسیب می شود و انجام حرکات اصلاحی بعد از جراحیهای خاص نیز به عهده این متخصص است که از عهده بقیه افراد خارج است.

چشم انداز رشته (vision)
علیرغم پیشرفت های زیادی که در جهان در زمینه علوم ورزشی بویژه در سطح فیزیوتراپی و توانبخشی ورزشی ایجاد شده، متاسفانه کشور ما از قافله تحقیق و پژوهش در رشته فیزیوتراپی ورزشی عقب مانده است. این کمبود با ایجاد مقطع کارشناسی ارشد و مقطع دکترای تخصصی(Ph.D.)در آینده جبران خواهد شد و تاحد زیادی مرزهای دانش را در این زمینه گسترش خواهد داد بعلاوه بسیاری از ورزشهای بومی کشور عزیزمان ایران باید توسط متخصصین ایرانی مورد تحقیق قرار گیرد که انشاء... فارغ التحصیلان و دانشجویان این رشته در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی این امر را برعهده خواهند گرفت. در ابتدای امر ایجاد مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد جوابگو می باشد و با وجود رشته های مختلف ورزشی و آسیبهای گوناگون ارتوپدیک و نورولوژیک ناشی از ورزش می توان شاخه های متعددی برای این رشته متصور شد لازمه آن تداوم یافتن آن تا مراحل دکتری تخصصی(Ph.D.)است، کما اینکه در کشورهای دیگر نیز این رشته تا مقطع دکتری تخصصی(Ph.D.)ادامه دارد.
با توجه به کمبود نیروی متخصص و حرفه ای در این زمینه و روبه رشد بودن کشور از نظر فعالیتهای مختلف ورزشی نیاز به استفاده و بهره گیری از این افراد کاملا احساس می شود. از طرف دیگر کلیه تیم های ورزشی در سطوح آماتور، نیمه حرفه ای و حرفه ای نیاز به یک متخصص فیزیوتراپی ورزشی دارند. علاوه بر این در تمامی مراکز ورزشی و باشگاه ها که افراد عادی جامعه نیز به ورزش می پردازند وجود یک فیزیوتراپیست ورزشی برای پیشگیری و درمان آسیبهای ضروری می باشد.

اهداف کلی (aims)

-  ار تقاء سطح عملی در حوزه مرتبط با رشته فیزیوتراپی ورزشی

- ارتقاء عملی دانش آموختگان این رشته در جنبه های مختلف

- پژوهش و تحقیق در زمینه علوم مرتبط با فیزیوتراپی ورزشی

-  ارتقاء سطح ارائه خدمات ویژه در مراکز مرتبط

-  ارتقاء سطح سلامت ورزشکاران غیر حرفه ای باشگاهی و ملی
   

نقش دانش آموختگان در نظام بهداشتی(role definition)
دانش آموختگان این رشته درسه بعد آموزشی، پژوهشی و خدماتی ایفاء نقش خواهند نمود.


و ظایف حرفه ای دانش آموختگان (task analysis)
الف) آموزشی
1) ارائه آموزش به آحاد جامعه به منوظر اجرای تمرینات صحیح جسمانی و آماده سازی بدنی

2) ارائه آموزش به گروههای خاص شامل ورزشکاران

3) آگاه سازی جامعه از عوامل بروز آسیب های ورزشی

4) آموزش در سطح باشگاههای ورزشی، مدارس، دانشگاها و سایر مکانهای ورزشی

ب) پژوهشی
پژوهش و تحقیق در زمینه های مرتبط

ج) خدماتی
1) ارائه خدمات مرتبط همراه با تیم پزشکی در اماکن ورزشی و میادین مسابقات حین آسیبهای ورزشی، تیم های ورزشی در سطح کشور، مراکز بدنسازی در سطح کشور، مراکز توانبخشی ورزشی در کیله استانها کشور، مراکز تربیت بدنی در وزارتخانه های مختلف، مراکز تربیت بدنی در دانشگاههای کشور و مدارس در سطوح مختلف ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در سراسر کشور، کلینیک ها ی حفظ سلامتیhealth clinicو مراکز فیزیوتراپی تخصصی بیمارستانهای مختلف کشور.
2) فیزیوتراپی مصدومین ورزشی جهت بازگشت ورزشکاران به فعالیتهای ورزشی در اسرع وقت
3) ارائه تمرین درمانی، ورزشهای درمانی جهت موارد مرتبط ارجاع شده از سوی پزشک متخصص
4) برنامه ریزی برای انجام ورزش بیماران خاص نظیر بیماریهای عضلانی، هموفیلی، دیابتی و سایر موارد
5) نظارت بر اجرای صحیح فعالیت ورزشی افراد عادی و ورزشکاران
6) برگزاری کلاسها در مدارس و مکان های آموزشی برای نحوه صحیح انجام فعالیت های عمومی وبالاخص فعالیت های ورزشی

استراتژی های کلی آموزشی 
تلفیقی از دانشجو محوری و استاد محوری (ضمنا توجه به استراتژی های جدید آموزش مانند آموزش پزشکی مبتنی بر شواهد)

 

 

واحد درسی

شرایط ورود و شهریه

طرح دوره‌ها